نخستین خودرویی که وارد ایران شد چه بود؛ اولین واردکننده خودرو چه کسی بود؟
تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۶۹۶۱۶
اولین باری که خودرو وارد ایران شد، سلسله قاجار بر کشور حکومت میکردند. مظفرالدین شاه در سفر به بلژیک، با اتوموبیل آشنا شد و سرانجام با قرض گرفتن از بانک انگلیس موفق به خرید ماشین شد.
به گزارش همشهری آنلاین، نخستین ماشینی که وارد ایران شد چه بود و چه کسی نسبت به واردات آن اقدام کرد؟ در ادامه با بررسی تاریخچه کوتاه صنعت خودروی ایران همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بیشک یکی از مهمترین و بهترین اختراعات بشر روی کره زمین، ساخت وسیه نقلیه و علی الخصوص خودرو است. ماشین از همان اوایلی که وارد زندگی انسانها شد تا به امروز نقش حیاتی و مهمی ایفا کرده و توانسته جای خود را در اغلب خانوادهها باز کند. در حال حاضر هر خانهای یک اتوموبیل دارد و این یعنی نیاز به وجود چنین وسیلهای در ادوار مختلف احساس میشده است.
نخستین ماشینی که وارد ایران شد چه بود؟زمانی که وسیله حمل و نقلی همچون خودرو وجود نداشت، انسانها نمیتوانستند از نقطهای به نقطهای دیگر سفر کنند یا اگر اقدام به چنین کاری میکردند سفری دشوار و طاقت فرسا را به جان میخریدند، ولی هنگامی که ماشین پدید آمد، جا به جایی مردم سریعتر، ایمنتر و راحتتر شد.
اولین باری که خودرو وارد ایران شد، سلسله قاجار بر کشور حکومت میکردند. خوشبختانه به محض ورود این وسیله نقلیه پرکاربرد طرفداران زیادی در سراسر کشور برای آن پیدا شد چرا که میتوانست مردم را در اسرع وقت جا به جا کند. در حال حاضر اگر برای دقایقی بیرون بروید، در هر کوچه و خیابانی خودروهای در حال حرکت را خواهید دید و این نشان دهنده رشد و پیشرفت خودرو طی دهههای اخیر است.
از دیگر مزایای اختراع اتوموبیل میتوان به پیشرفت و تحول گردشگری اشاره کرد. هم اکنون بخش بزرگی از سفرهای خارج شهر با خودرو انجام میشود. ورود نخستین خودرو به ایران در ۱۲۳ سال پیش رقم خورد. در آن زمان واردات هر وسیلهای از فرنگ برای ایرانیان عجیب و غریب و هیجان انگیز بود و میخواستند سر از کار آن درآورند.
در مطلب پیش رو قصد داریم به بررسی تاریخچه ورود اولین خودرو به ایران بپردازیم و سیر تاریخی و ماجراهای مربوط به آن را شرح دهیم. در ادامه با ما همراه باشید.
کُنتِس بلژیکی باعث شد تا اولین خودرو به ایران بیاید
حدود یک قرن و ۲۳ سال پیش بود که مظفرالدین شاه موفق شد برای نخستین مرتبه به اروپا سفر کند (تاریخ دقیق سفر او سال ۱۲۷۹ شمسی بود). مظفرالدین شاه به محض ورود به کشور بلژیک با وسیلهای تازه به نام اتوموبیل آشنا شد. شاه هر کاری کرد تا این دستگاه تازه وارد را نادیده بگیرد چرا که در آن شرایط خزانه کشور اوضاع رو به راهی نداشت، اما سرانجام با قرض گرفتن از بانک انگلیس موفق به خرید ماشین شد.
در یک سفر کوتاه که مظفرالدین شاه با کنتس بلژیکی داشت، سرانجام تسلیم شد و کورمن او را راضی کرد در بازگشت به ایران یکی از این اتوموبیلها را با خود ببرد. بعد از آن، شاه با مدیرعامل شرکت رنو گفتگوهای جالبی داشت و توانست تعدادی دستگاه خودرو وارد ایران کند.در مکالمه بین شاه و مدیرعامل رنو، ابتدا مظفرالدین سوال میکند که هزینه دو دستگاه خودرو چقدر میشود و مدیر شرکت بعد از تعظیمهای فراوان و خوشامد به قبله عالم ایران پاسخ میدهد که نخستین خودرو را به صورت رایگان و پیشکش تقدیم شاه خواهد کرد و قیمت اتوموبیل دوم را ۱۶ هزار فرانک و اگر تعداد بیشتری بخواهند با قیمت ۱۵ هزار فرانک تعیین کرد.
مظفرالدین شاه درباره اتوموبیلهای بعدی سوال میکند و مدیرعامل شرکت رنو در آن زمان این گونه پاسخ میدهد که اگر شاه به ایران برگردد مسلماً شاهزادگان و سیاستمداران و رجال ایرانی برای خرید خودرو تمایل نشان میدهند و به همین خاطر حدود ۱۰۰ دستگاه اتوموبیل در نظر گرفته شده است.
همچنین شاه در جواب دست و دلبازیهای مدیرعامل کمپانی خاطرنشان میکند که ایرانیان عادت به گرفتن چیزی به رایگان ندارند و اگر این اتفاق بیفتد مردم انگ رشوهخواری به شاه میزنند، اما مدیرعامل رنو، شاه را متقاعد میکند که اولین خودرو را به عنوان هدیه قبول کنند.
در نهایت در کتابهای تاریخی این گونه نوشتهاند که مظفرالدین شاه یکی از اتوموبیلها را به رایگان دریافت میکند و دومی را با همان قیمت ۱۶ هزار فرانک (۴۰۰۰ تومان) میخرد. البته، چون در آن زمان ایران مجهز به جادههای آسفالته نبود، خودروی اول در راه رشت به قزوین خراب میشود و در همان جا میماند، ولی دومین خودرو با رنگ آبی آسمانی تیره به کاخ گلستان میرسد (دو راننده و یک تکنسین به همراه شاه ابتدا به روسیه میروند و سپس از آنجا با کشتی به ایران منتقل میشوند.)
نحوه کنار آمدن مردم با اتوموبیلوقتی شاه به فرنگ میرفت و با خود وسیله تازهای وارد کشور میکرد یا اصولا هنگامی که وسیله تازهای وارد کشور میشد، مردم در برابر پذیرش آن مقاومت میکردند، ولی رفته رفته با زیاد شدن تعداد، وجود آن را میپذیرفتند و عاقبت خودرو نیز همین طور شد.
مردم در اولین روزهای ورود خودرو به کشور به میدان مشق یا باغ ملی کنونی میرفتند و یکسری لقب هم برای این دستگاه گذاشته بودند (القابی نظیر خر دجال، گردونه بخار، گردونه فرنگی و ارابه شیطان). به اعتقاد مردمان آن دوره صدای ترسناک خودرو به محض روشن شدن مسافران را وارد جهنم خواهد کرد.
روی برگرداندن شاه از خودرویکی از رانندههای مظفرالدین شاه وظیفه داشت که هر روز او را از ارگ به قصر ببرد و وقتی در مسیر مشغول رفت و آمد بودند، مردم که از دیدن اتوموبیل به وجد میآمدند نزدیک شده و سر و صدا راه میانداختند. جنجالهای مردم هنگام عبور شاه از کوچه و خیابانها باعث شد تصمیم بگیرد که دیگر از خودرو استفاده نکند. بعدا مظفرالدین شاه تصمیم گرفت پس از اسبسواری یا کالسکهسواری توی ماشین دراز بکشد و راننده با سرعتی بسیار کم او را دور دهد.
عاقبت رنو در ایرانفرزند مظفرالدین شاه، محمدعلی بود که بعد از پدر عهدهدار اداره میراث او شد. خودرویی که شاه در سفر به بلژیک از کمپانی رنو خریداری کرده بود به محمدعلی رسید و وقتی در یکی از روزها قصد داشت سوار خودرو شود و در خیابانهای تهران به گشت و گذار بپردازد، یکی از نزدیکان او عطسه کرد و شاه تصمیم گرفت با درشکه برود.
به همین خاطر شاه با درشکه رفت و اتوموبیل هم جلوتر از آنها به راه افتاد. دقیقاً در همین روز بود که در خیابان اکباتان امروزی اتوموبیل مورد هدف حمله قرار گرفت و مجلس هم به توپ بسته شد.
اولین واردکننده خودرو چه کسی بود؟در دورهای که احمدشاه بر ایران حکومت میکرد، وزیری به نام وثوقالدوله تمهیدات ورود اولین محموله خودروهای وارداتی را مهیا کرد. نوع اتوموبیلهایی که وی وارد کشور کرد فورد کروکی بودند و نهایت سرعتی که میتوانستند حرکت کنند به ۴۰ کیلومتر بر ساعت میرسید.
گفتنی است که این خودروها گیربکس یا همان جعبه دنده نداشتند و به همین دلیل بود که در سطوح ناهموار غیرقابل استفاده میشدند و تنها کاربرد آنها در جادههای صاف بود. همچنین در مسیرهایی که سطح آنها شیبدار بود، اتوموبیلهای فورد کروکی ناتوان بودند. از طرف دیگر در مسیرهای سرازیری هم اگر خودرو سنگین میبود، میبایست برخی از مسافران پیاده میشدند تا فشار زیادی روی ماشین نیاید.
اولین خودروهای وارداتی چه مشخصاتی داشتند؟خودروهای امروزی به کمک دینام و باتری استارت میخورند و روشن میشوند در حالی که نخستین خودروهای وارداتی در زمان احمدشاه نه دینام داشتند و نه باتری و به همین خاطر دارندگان آنها مجبور بودند قبل از سوار شدن هندل بزنند تا اتوموبیل روشن شود. همچنین جالب است بدانید که این دستگاههای تازه وارد بوق برقی نداشتند و برای روشن شدن چراغها نیاز به کبریت بود.
متاسفانه اولین خودروهای وارداتی نه بخاری برای زمستان داشتند و نه کولری برای تابستان و از نظر امکانات رفاهی صفر و فقیر محسوب میشدند. یکی دیگر از بدبختیهای رانندگان کوچهها و جادههای خاکی بود که هم باریک بودند و هم تنگ و تا موقعی که خودرو از آنها عبور کنند، راننده پیر میشد.
شاید باورتان نشود، اما اوایلی که خودرو وارد ایران شده بود باید برای داشتن یکی از آنها بین ۳۰۰ الی ۳۵۰ تومان هزینه میکردید. همچنین ویژگی خوبی که خرید خودرو در آن زمان داشت قسطی بودن بود (خریداران یک پنجم قیمت را پرداخت میکردند و الباقی را اقساطی درازمدت).
حتی در آن دوره هم خودروهای گرانقیمت حضور داشتند و گرانترین اتوموبیلی که اشراف میتوانستند بخرند، گراهام پیچ با قیمت ۲۵۰۰ تومان بود. از جمله آپشنهای این خودرو میتوان به مقادیر زیادی لوازم یدکی، یک جعبه آچار، یک تلمبه باد و چراغ سیار اشاره کرد.
همچنین نکته جالب ماجرا جوایزی بود که شرکتهای خودروسازی به خریداران وعده میدادند. این جوایز شامل ساعت مچی یا بغلی، فندک و کت چرمی، قوطی سیگار، تسبیح یا جا کلیدی میشد و از بین تمام آنها جایزه کت چرمی یا بارانی محبوبیت بیشتری داشت، زیرا رانندگان میتوانستند با پوشیدن آنها به دیگران فخرفروشی کنند.
اتوموبیل در دوره پهلوی
وقتی رضاشاه قدرت را به دست گرفت و حتی تا هنگامی که کشور به دست روسیه و انگلیس اشغال نشده بود، اتوموبیل به عنوان کالایی لوکس و تجملی خرید و فروش میشد. از جمله کسانی که توانایی خرید خودرو داشتند میتوان به اقشار ثروتمند، درباریان صاحب نفوذ، سفرا و نمایندگان خارجی آنها اشاره کرد.
محمدرضا پهلوی که بعد از رضاشاه تکیه بر تخت شاهنشاهی زد، تبدیل به یکی از بزرگترین کلکسیونرهای اتوموبیل در جهان شد. خودروهای پارکینگ شاه به هزار دستگاه میرسید که از برندهای معروفی نظیر فراری، لامبورگینی، کانتاش، رولز رویس و مرسدس بنز، آلفا رومئو، کادیلاک، فورد، بی ام و و کرایسلر خریداری شده بود.
اولین نفری که در تصادفات کشته شد که بود؟گفته شده اولین قربانی تصادفات در ایران، غلامحسین درویش ملقب به درویش خان است. ایشان یکی از معروفترین موسیقیدانان ایران در آن زمان بوده است. استاد درویش وقتی از محفل موسیقی سوار درشکه میشود تا به منزل خود برود در یکی از تقاطعها با خودروی فورد برخورد میکند و از درشکه به بیرون پرتاب میشود. ایشان به علت اصابت سر به زمین دچار ضربه مغزی میشوند و بعد از ۵ روز در بیمارستان نظمیه فوت میکنند.
تاریخچه کوتاه صنعت خودروسازی در ایرانبه نوعی میتوان گفت که از سال ۱۳۳۵ شمسی ایرانیها توانستند صنعت خودروی ایران را با مونتاژ چند خودروی خارجی راه اندازی کنند و سپس موفق شدند محصولات خارجی را در کشورمان بومیسازی نمایند و در این صنعت به فعالیت خود ادامه دهند. همچنین یکی از تجار معروف آن زمان به نام جعفر اخوان توانست نمایندگی شرکت جیپ آمریکا را به دست آورد.
در سال ۱۳۳۸ بود که جعفر اخوان کارخانهای در ۹ کیلومتری جاده مخصوص کرج تأسیس کرد و به مونتاژ جیپ ویلیز اقدام نمود. آنها نام این خودرو را به جیپ شهباز تغییر دادند و راهی بازار کردند. همچنین از وقتی که وضعیت جادهها بهبود یافت، خودروهای دو دیفرانسیل در ایران محبوب شدند. ایران خودرو از سال ۱۳۴۱ فعالیت خود را آغاز کرد و سه سال بعد شرکت خودروسازی سیتروئن راه اندازی شد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: اولین خودرو در ایران اتوموبیل مظفرالدین شاه قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل خودرو های وارداتی خودرو وارد ایران مظفرالدین شاه وارد ایران شد نخستین خودرو اولین خودرو اتوموبیل ها آن زمان خودرو ها جاده ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۶۹۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تاکسیهای برقی وارد شد/ افزایش ۲۰ درصدی تولید خودرو
وزیر صمت با اشاره به افزایش تولید ۵ هزار دستگاه خودرو، گفت: باید آمار تولید خودرو را به حدود ۲۰ درصدی افزایش دهیم؛ تاکسیهای برقی نیز وارده شده و متقاضیان برای خرید امکان ثبتنام دارند.
به گزارش مشرق، عباس علیآبادی وزیر صمت در گفتوگویی رادیویی گفت: اجلاس آفریقا را داشتیم، آفریقا، اقیانوس فرصتها برای بازرگانان و تجار ماست، از جمله مهمترین این فرصت توسعهنیافتگی کامل آفریقا است. البته آفریقاییها بهصورت جامع برنامههایی را برای توسعه پیگیری میکنند و در این برنامه فرصتهای برای تجار ما وجود دارد.
وزیر صمت در ادامه تاکید کرد: بزرگترین نمایشگاه دستاوردهای کشور برای معرفی به بیش از ۲ هزار بازرگان و تاجر بینالمللی برگزار خواهد شد و میتواند تبعات خوبی داشته باشد. اجلاس آفریقا با تعداد زیادی از مقامات ارشد سیاسی آفریقا بهخوبی برگزار شد که میتواند تأثیرات خوبی در رفاه و اقتصاد کشور داشته باشد. برای تحقق جهش تولید باید دروازه صادرات باز شود. خیلی از کالاهایی که تولید میکنیم بهجهت اینکه بازار صادراتی ندارد، مجبور هستیم تولید را محدود کنیم، بهعنوان مثال در لوازم خانگی رشد خوبی در کیفیت و کمّیت داشتیم، اما همچنان در تهدید کالاهای قاچاق هستیم.
وی عنوان کرد: از جمله چالشهایی که در آفریقا داریم، نبود زیرساخت است که البته این موضوع با توجه به ظرفیتهای خوبی که در توسعه زیرساخت حوزههای انرژی و حملونقل داریم یک فرصت محسوب میشود. نرخ رشد اقتصادی در آفریقا از متوسط جهانی بیشتر است و این بهمعنای فرصت است و ما باید از آن استفاده کنیم. تلاش میکنیم تا پایان امسال در تمام یا حداقل بخشی از کشورهای آفریقایی که محوریت دارند، نمایشگاههای دائمی برای کالاهای ایرانی را فراهم کنیم و همچنین به آفریقاییها فرصت دهیم که در کشور ما پایگاه معرفی خود را داشته باشند. تراز تجاری ما با آفریقا کاملاً مثبت است و رویکرد ما این است که واردات خود را نیز از آفریقا افزایش دهیم. تا پایان امسال تعداد رایزنهای بازرگانی ما در آفریقا به ۱۲ مورد میرسد و تعداد مراکز بازرگانی به ۱۵ مرکز خواهد رسید.
این مقام مسؤول در خصوص چالشهای توسعه تجارت با آفریقا، گفت: مهمترین چالشها رقبا هستند که تلاش میکنند پس از حضور ما در آفریقا با ابزارهای مختلفی مانند تحریم جلوی این موضوع را بگیرند. برنامه وزارت صمت این است که میزان تجارت ایران اعم از صادرات و واردات نسبت به شرایط فعلی دو برابر شود.
عضو کابینه دولت سیزدهم ادامه داد: باید ظرفیتهای مالی و اقتصادی خود را بهنفع صادرات بسیج کنیم و هر مانعی را که در مسیر صادرات است، برداریم. ما به شرکتهایی اولویت میدهیم که صادراتمحور و دانشبنیان هستند، شرکتهایی که حداقل ارزبری و بیشترین میزان ارزآوری را دارند. مشارکت مردم زمانی رخ میدهد که بتوانیم از سرمایههای خرد مردم استفاده کنیم.
وی گفت: در حال تعریف پروژههایی هستیم که بر اساس آنها بتوانیم صندوقهای پروژه را تأسیس کنیم که مردم با سرمایههای خرد خود در پروژههای ملی مشارکت کنند، بهزودی اطلاعیهها دراینباره منتشر خواهد شد، اگر بتوانیم این هدف را محقق کنیم، بخش مشارکت مردم در شعار سال را بهمعنای واقعی و الگوی تازه محقق میکنیم.
علیآبادی موضوع مزاحمت رقیبان ایران را در تجارت عنوان کرد و گفت: رقبای ایران حتماً برای ایران مزاحمت ایجاد خواهند کرد. یکی از کارهای مهمی که باید انجام دهیم ابزار تجارت را فراهم کنیم که مهمترین آن حملونقل است. برای شرق و شمال آفریقا نسبت خوبی داریم و طبق دستور رئیسجمهور برای غرب و جنوب آفریقا هم از لحاظ حملونقل پوشش دهیم که کارهای سختی است و حتماً انجام خواهیم داد.
وزیر صمت افزود: آفریقا فرصت خوبی برای صنایع دانشبنیان ایران است و کشورهای آفریقایی هم در حوزه آموزش هدفگذاری کردهاند و ایران باید از این فرصت استفاده کند، همچنین شرکتهای مهندسی و زیرساخت ایران هم میتوانند پروژههای بزرگی در آفریقا اجرا کنند. کشورهای آفریقایی علاقهمند هستند از خودروهای روز استفاده کنند و این فرصتی برای ایران است؛ تلاش خواهیم کرد به کسانی در اولویت ارز، ارز بدهیم که بهسمت تجارت و صادرات بروند بهویژه بهمقاصد صادراتی ایران از جمله آفریقا.
علیآبادی همچنین درباره برنامههای وزارت صمت در خصوص صنعت خودرو گفت: ما برنامهای گسترده داریم و امسال تلاش خواهیم کرد که ظرفیت تولید را افزایش دهیم. ما به ظرفیت تولید ۵ هزار خودرو در روز رسیدیم و تلاش داریم که این را حدود ۲۰ درصد افزایش دهیم که خیلی جهش بسیار بزرگی است.
وی افزود: در بحث واردات خودرو باید گفت این موضوع را در دستور کار داریم تا به این وسیله تعادل بهتری در تأمین تقاضای بازار و بحث ناترازی به وجود بیاوریم و اخبار خیلی خوبی در این زمینه داریم. تاکسیهای برقی را وارد کردهایم و مردم میتوانند ثبتنام کنند و بخرند.